Tylko zapach i smak

 

Od zawsze lubiłam cmentarze. Były to dla mnie nie tyle ogrody pamięci, ile ogrody osobistych historii: tragicznych, heroicznych, romantycznych, prozaicznych…absurdalnych. Mówiły o tym epitafia. Dziś wiem, że epitafia też żyją i umierają. Czas i natura wciąż zacierają wyryte litery, słowa, frazy. Epitafia zmienia też kultura. Cmentarne mody i trendy modelują treść nagrobnych napisów, chmurę odniesień i skojarzeń. Przy odrobinie wyobraźni można zobaczyć cmentarzysko dawnych epitafiów nagrobnych, pilnowanych przez wielkie piaskowe anioły, które sfrunęły tu z historycznych cmentarzy…  

Kilka lat temu zaskoczyła mnie informacja, że gdzieś w Ameryce istnieją „epitafia gastronomiczne”*, ujmujące pamięć o zmarłym w „jego przepisie kulinarnym”, a może bardziej z kojarzonym z nim przepisem kulinarnym. W pierwszym odruchu pomyślałam: „O jedzeniomania weszła na groby”. Przypomniały mi się Dziady, zaduszkowe chleby, lubelska szczypka, krakowski miodek turecki, warszawska pańska skórka…** 

Szybko jednak moja myśl zatrzymała się na związku jedzenia z pamięcią, pamięci z jedzeniem… Szybko mi wyszło, że pamięć o dawnych osobach, rodzinach, domach łączyła mnie ze smakiem, zapachem, kolorem, teksturą, scenerią ofiarowanego mi przez nie jedzenia. Intensywnie pamiętam kto mi dał poznać pierwszy smak zielonej sałaty, pierogów z serem i powidłami, babki ziemniaczanej… Wszystkie to potrawy miały smaki wyjątkowe, krystalizujące się z czasem w mity, legendy, baśnie…

Wyszło mi, że jedzenie, podobnie jak zapach, słowa, zdanie (zdania), muzyka potrafią upamiętnić w sposób absolutnie magiczny. Potrafi zmysłowym wspomnieniem zastąpić ostatnie pożegnanie.

"Ale kiedy, po śmierci osób, po zniszczeniu rzeczy, z dawnej przeszłości nic nie istnieje, wówczas jedynie zapach i smak, wątlejsze, ale żywsze, bardziej niematerialne, trwalsze, wierniejsze, długo jeszcze, jak dusze przypominają sobie, czekają, spodziewają się - na ruinie wszystkiego - i dźwigają niestrudzenie na swojej znikomej kropelce olbrzymią budowlę wspomnienia".

 Marcel Proust 

*https://www.tastingtable.com/1075739/the-longstanding-trend-of-etching-recipes-on-gravestones/

** M. Rosłaniec, Uczta z duchami, https://kukbuk.pl/artykuly/uczta-z-duchami/ 

    M. Bukowska, Zaduszki - kulinarne zwyczaje na całym świecie, https://kuchnia.wp.pl/zaduszki-kulinarne-zwyczaje-na-calym-swiecie-6827791706876448a

                                                             Blogowanie to gra zespołowa. 

* Zostaw komentarz. Dla Ciebie to chwila, dla mnie ważna wskazówka.

** Jeśli Ci się podobało, prześlij ten wpis dalej. Sprawisz, że moja praca przyda się kolejnym osobom.

***Polub  Content i Marketing  na Facebooku.