7 wyróżników kiczu

Odkąd praktykuję haiku, jestem uważniejsza. Wczoraj, na trasie stałych przechadzek zauważyłam temat: kicz w reklamie, marketingu…Wyfrunął z mojej głowy jako haiku:

Stacja-Pistacja wita,

szyby całe w wisteriach i dynie

- zatrzepotał skrzydłami kicz. 

Inwazja kiczu

Czym jest kicz? Kiedyś pojęcie kiczu stosowano tylko do oceny malarstwa. Dokładniej do oddzielenia malarstwa dobrego od lichoty, tandety, podróbki… Dziś o kiczu można mówić w kontekście każdej sztuki, a także komunikacji, również tej wyborczej. O kiczu mówi się też, gdy próbuje się opisać styl(e) życia. Niektórzy widząc instagramowo-fejsbukowe wystylizowane obrazki także myślą kiczu. 

Z drugiej strony, pojęcie kiczu bywa coraz bardziej rozmywane. Wielu celebrytów, pisarzy i celebrytów-pisarzy mówi o śmierci kiczu. Śmierci od płynnej rzeczywistości, od „nadreprezentcji artystów” i łykaczy zmysłowej strawy: ładnej, łatwej, przyjemnej, czułostkowej, taniej. Ble, ble, ble...

Z trzeciej strony od ponad sześćdziesięciu lat trwa rehabilitacja kiczu, bodaj od czasu artykułu Ludwika Giersza pt. Kitschmensch (Człowiek kiczu). Napisał w nim Giersz, że kicz nie jest czymś negatywnym, że istnieje na zewnątrz, że tkwi też w każdym człowieku, a więc również i w artystach, ich dziełach i odbiorcach.

Z czwartej strony, od lat na różnych polach, hasają „gracze w kicz” i z dumą posługują się etykietami: kicz świadomy siebie, kicz zamierzony, kicz-zabawa, kicz-żart, kicz samoobrona, kicz strategia oporu. Wczoraj trafiłam nawet na fragment marketingowego opisu ze sloganem: Niech żyje kamp! Czy odważysz się na świadomy kicz?

Czym jest kicz

Sama nazwa „kicz”w języku niemieckim (Kitsch), z którego ją przejęto, znaczy „bubel, lichota". Jest więc historycznie kicz spokrewniony z tandetą, szmirą, efekciarstwem, estetycznym kitem i kampem., 

Jak rozpoznać kicz? Ja dla siebie mam parę niezawodnych wskaźników, jak:

1. nadozdobność („za wiele”, „za wielkie”, przegięte)
2. dążenie do „ładności” (przefajnowane, przesłodzone, przeckliwione, „kicz jest słitaśny”)
3. efekciarski emocjonalizm („ wszystkie chustki na pokład”, czułostkowość, wzrusz i ciary)
4. niefunkcjonalność albo niedostosowanie (niestosowność, wrażenie żenady, dyskomfortu, cringe)
5. wtórność i banalizacja (podobno kicz to stosunek oryginalności do wtórności. )
6. posługiwanie się szablonami
7. wrażenie sztuczności i skłamania.

Warto przeczytać: 

Banach Andrzej, O kiczu. Wydawnictwo Literackie Kraków 1968. 

Kudra Barbara, Szkudlarek-Śmiechowicz Ewa, Kicz w języku i komunikacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016. 

Maciejewski Jakub, Kamp -kicz. „Ruch Filozoficzny" nr 2 (2018) .

Szostak Michał, Kicz, nasza ochrona przed rzeczywistością. https://wiez.pl/2021/01/12/kicz-nasza-ochrona-przed-rzeczywistoscia/

Świerczek Paweł, Kiczowy kamp, kampowy kicz. O mieszaniu kategorii i strategii oporu. https://swierczekpawel.medium.com/kiczowy-kamp-kampowy-kicz-o-mieszaniu-kategorii-i-strategiach-oporu-cbf36351405d

 Czy pojęcie "kicz" ma jeszcze sens? https://rynekisztuka.pl/2015/03/03/czy-pojecie-kicz-ma-jeszcze-sens/

                                                               Blogowanie to gra zespołowa. 

* Zostaw komentarz. Dla Ciebie to chwila, dla mnie ważna wskazówka.

** Jeśli Ci się podobało, prześlij ten wpis dalej. Sprawisz, że moja praca przyda się kolejnym osobom.

***Polub  Content i Marketing  na Facebooku.